Przejdź do treści
Strona główna
  • O nas
  • Dokumenty
    • Statut
    • Zarząd
  • Aktualności
  • Kieleckie zabytki
  • Kontakt

Ścieżka nawigacyjna

  1. Strona główna
  2. O pierwszym Towarzystwie Przyjaciół Kielc

O pierwszym Towarzystwie Przyjaciół Kielc (1981-1988)

Wrzesień 14, 2025
Profile picture for user Marzena Nosek
By Marzena Nosek
  • facebook-f
  • twitter
  • envelope
  • print

Na początku 1981 r. działacze społeczni i kulturalni miasta, mając poparcie Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Kielcach, powołali Towarzystwo Przyjaciół Kielc.

14 września 1981 r. z udziałem 32 osób odbyło się Pierwsze Walne Zebranie. Podczas jego obrad wyłoniono zarząd w składzie: przewodniczący – doc. dr hab. Jan Zieliński, zastępca przewodniczącego – dr Bogusław Adamczyk, sekretarz – dr Adamina Grabarska, skarbnik – inż. Tadeusz Kucharzyk, członkowie – dr Jan Lechicki, inż. Władysław Dzikowski, Tadeusz Langner i Lidia Zawistowska. Wtedy też powołano Klub Wiedzy o Kielcach, którego przewodniczącym został Tadeusz Langner. Druga komórka – Sekcja Wydawnicza pod kierunkiem dra Jana Lechickiego, miała za zadanie wydawać „Raptularz Kielecki”. Pierwsza siedziba mieściła się w Ośrodku Kultury Literackiej w Kielcach przy ul. Wspólnej 8a.

Towarzystwo Przyjaciół Kielc przyjęło na siebie zadania:

„– budzić zainteresowanie przeszłością Kielc, dniem dzisiejszym, a także przyszłością: perspektywami i kierunkami dalszego rozwoju miasta,

– wytwarzać klimat sprzyjający społecznemu działaniu na rzecz miasta,

– popularyzować pamiątki z przeszłości miasta,

– dbać do dobre imię miasta, pokazywać jego osiągnięcia i dorobek,

– rozwijać działalność mającą na celu gromadzenie wszelkich dokumentów o pięknej karcie Kielc w czasach walk narodowowyzwoleńczych” (Raptularz Kielecki, nr 1 z 1981).

Już na jesieni 1981 r. swą działalność rozpoczął Klub Wiedzy o Kielcach. Zorganizowano trzy prelekcje. W październiku Zygmunt Pyzik wygłosił wykład pt. „Kielce w pieśni ludowej”. Wzięło w nim udział 12 osób. W kolejnych miesiącach liczba uczestników zdecydowanie rosła. W listopadzie wykład dr Adama Massalskiego „Kielce w latach okupacji” wysłuchało 16 osób, a w grudniu blisko 60 uczestników poznawało Kielce w latach 1914-1918, prezentowane przez Jana Główkę.

Na czas stanu wojennego działalność TPK została zawieszona.

Wznowienie prac Towarzystwa, już bez pierwszego przewodniczącego – Jana Zielińskiego, który zmarł 20 listopada 1982 r., nastąpiło 8 stycznia 1983 r. W Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki spotkało się 61 osób. Wysłuchali oni prelekcji na temat „Kielce w latach okupacji” tym razem przygotowanej przez dra Stanisława Meduckiego, dr Adama Massalskiego i Jerzego Oleszka. Następnie wybrano nowy Zarząd, którego prezesem został Tadeusz Kucharzyk.

Obok istniejących już – Klubu Wiedzy o Kielcach i sekcji wydawniczej powołano nowe: zachowania pamiątek po zasłużonych kielczanach, ochrony zabytków i pamiątek, współpracy w wyższymi uczelniami, oraz literacką Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury.

W spotkaniu tym uczestniczyli też: I sekretarz KM PZPR Z. Skowron, A. Orlik i przewodniczący MRN G. Bednarz.

W czasie kilku lat działalności TPK aktywne było na różnych polach. Klub Wiedzy o Kielcach zorganizował w EMPiKu 10 spotkań, podczas których prezentowane były różne ciekawe tematy dotyczące i historii miasta, i planów na przyszłość, np. „Czy będą w Kielcach tramwaje?”, „Elektrociepłownia – szansa czy zagrożenie dla Kielc?”. Dużym sukcesem okazał się konkurs wiedzy o Kielcach adresowany do uczniów szkół podstawowych i średnich. Był organizowany przez kilka lat z rzędu i co roku swoim zasięgiem obejmował coraz większą liczbę uczestników. Jednym z zadań było przygotowanie albumu o mieście. Wyróżnione prace prezentowane były podczas XII Harcerskiego Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej oraz na sejmiku towarzystw regionalnych Kielecczyzny. Laureaci i przygotowujący ich nauczyciele otrzymali pięknie wydane albumy oraz spotkali się z prezydentem miasta. Do uczniów klas szkół podstawowych skierowany był konkurs wiedzy o Stefanie Żeromskim. Nagrodą było przyjęcie zwycięzców do wybranych przez nich szkół średnich bez egzaminu. Razem z redakcją „Przemian” i „Słowem Ludu” zorganizowano konkurs „Kielce Akademickie”.

Na zaproszenie TPK do Kielc przyjechało 14 towarzystw regionalnych z całego województwa. Wymieniono się doświadczeniami z pracy stowarzyszeń, wydawnictwami, pomysłami, mówiono o sukcesach, porażkach i trudnościach. W ramach tego zjazdu zorganizowana została wystawa fotografii i pocztówek pokazujących stare Kielce.

Wielkim marzeniem Towarzystwa było utworzenie w mieście Muzeum Miasta Kielce.

W tym czasie wydano cztery roczniki „Raptularza Kieleckiego”, „Kalendarz Świętokrzyski” oraz przewodnik po Cmentarzu Starym, przygotowany przez Teresę i Zdzisława Sabatów.

Rozwijając swoją działalność, TPK współpracowało z władzami miasta i województwa, zakładami pracy, instytucjami kultury oraz ze szkołami.

Prawdopodobnie po 1988 r. Towarzystwo przestaje istnieć, po tym roku nie ma już informacji o jego dalszej działalności. Mimo to w pamięci wielu kielczan pozostało jako inicjatywa, która w trudnym okresie potrafiła łączyć historię z teraźniejszością i budzić dumę z lokalnej tradycji.

Raptularz 1     Raptularz 2   Raptularz 3     Kalendarz 

***

Obecne Towarzystwo Przyjaciół Kielc nawiązało do tradycji z lat osiemdziesiątych. Działalność wznowiono w 2014 roku, a oficjalna rejestracja nastąpiła 27 sierpnia 2015 roku.

Zobacz inne posty

Nowsze
70 rocznica śmierci Ryszarda Praussa
Starsze
Teatr Lalki i Aktora „Kubuś”
Profile picture for user Marzena Nosek
Marzena Nosek
3
min read
A- A+
  • facebook-f
  • twitter
  • envelope
  • print
Strona główna

Organizacja społeczna, pozarządowa
KRS 0000572516
Adres siedziby: Plac Stanisława Moniuszki 2B/4;25-334 Kielce, Polska
Forma prawna: Stowarzyszenie
Data rejestracji: 27.08.2015 r.
Organ sprawujący nadzór: Prezydent Miasta Kielce
Numer konta bankowego: 64 1600 1462 1715 4910 4000 0001
Kontakt telefoniczny: 535 122 355

  • instagram
  • facebook-f
  • twitter
  • linkedin-in

TPCK

  • Aktualności
  • Kieleckie zabytki
  • Kontakt
Copyright ©, Towarzystwo Przyjaciół Kielc, 2021

Footer menu

  • Kontakt
Strona główna
Towarzystwo Przyjaciół Kielc
Strona powracającego do aktywności stowarzyszenia ludzi sympatyzujących z miastem.
  • O nas
  • Dokumenty
    • Statut
    • Zarząd
  • Aktualności
  • Kieleckie zabytki
  • Kontakt
Clear keys input element